Bir Elif Farkı

Subhâne bilmecesinin çözümü, Yüce Kitabımızın ilahi korunmuşluğuna ilginç bir örnek. Bu kelimeyi Mucem yazılımı 41 kere, Finder ise 40 kere buluyor. Bilmece şuydu: Finder'da hangi ayet eksik? Neden?

İki yazılımın verdiği listeleri kıyaslayınca İsra suresinin 17:93 ayeti bulunuyor. Peki neden? İkinci hecenin uzun A sesi, bu ayette elif ile gösterilmiş, standart yazımda ise elif değil çekme işareti var. Yani kelime aynı, okunuşu da aynı. Sadece bir elifin yazılışında fark var. Türkçede subhane ve subhâne arasındaki fark gibi... Uzatma işaretini koysak da koymasak da bu A uzun okunur, iki yazım da doğrudur.

https://quran.com/17/1 ve https://quran.com/17/93

http://corpus.quran.com/translation.jsp?chapter=17&verse=1

Ülkemizdeki mushaflarda bu farkın muhafaza edilmediğini gözledim. Hepsi elif ile yazılmış. Umreden gelenlerin getirdiği Medine mushaflarında farkı açıkça göreceksiniz. Yukarıdaki resmi iki ayrı web sitesinden derledim.

Peki ne önemi var? Anlam değişmediği halde, bir elifin gösterimindeki farklar bile korunmuş. Demek ki bir hikmeti var... Katiplerin hatası deyip çıkmak pek kolay değil, çünkü aynı surede bir kaç sayfa öncesinde (43.ayet) ve iki sayfa sonrasında (108. ayet) bu kelime standarda uygun yazılmış, sadece bu ayette farklı olduğu için Finder onu bulamadı:

https://okuyun.github.io/Kuran/#b=suboHa%60na

Üstelik tek örnek bu değil. İbrahim kelimesi (Türkçe farklı yazımları olduğu gibi) Medine mushaflarında iki türlü yazılmış. Standart yazımda yâ harfi açıkça yazılırken, Bakara suresinde çekme işaretiyle gösterilmiş:

https://quran.com/2/127 ve https://quran.com/3/33

Hızlıca okuyup geçtiğimiz mushaflarda bunun gibi nice ayrıntı korunmuş ve kıyamete kadar korunacak. Bunu insanlar yapabilir miydi?