Hacca ve umreye giden Türkler orada bulunan mushafları okumakta genellikle zorlanırlar. Bu yazıda iki mushaftaki yazılış farklarını örneklerle anlatmak istedim. Medine Mushafı, sayfa düzeni ve duraklar dışında, 1924 Kahire mushafı ile aynıdır. 1985'den beri her yıl milyonlarca basılmaktadır.
 |
| Dünyanın farklı yerlerinden 4 mushaf Hepsinde aynı metin okunuyor |
Ülkemizde kullanılan mushafla çok mu farkı var? Evet, Medine mushafında Hz Osman'ın çoğalttığı mushafların imlâsına uyulmuş. Diyanet'in onayladığı mushaflarda ise, daha modern bir imlâ kullanılmış. Okunuşu etkilemeyen bu farklar sadece sesli harflerde ve hemzelerde... Sessiz harflerde ve harekelerde en ufak bir fark olmadığı için, iki metnin okunuşu tamamen aynı: kıraat imamınız Asım'ın Hafs rivayetine uygun. Dünyanın ezici bir çoğunluğuna bu kıraat hâkim.
 |
| Medine mushafında 402. ve Diyanet mushafında 401. sayfa -- içerik aynı |
En önemli fark sayfa numaralarında: Diyanet mushafında Fatiha sayfasına numara verilmediği için, numaralar son cüze kadar bir farklı gidiyor, lakin sayfanın içeriği iki tarafta aynı. Amme cüzünde sayfa düzeni birbirini tutmuyor ama ikisi de 604. sayfada sona eriyor.
Yukarıdaki paragrafta verilen linklere tıklayarak, bu kelimelerin nasıl okunduğunu dinleyebilirsiniz.
Şimdi yukarıdaki örnek sayfaya bakarak, bazı imlâ farklarını not edelim:
 |
| Ankebût suresi 46. ayetin başı |
1. Gereksiz görülen hemzeler Diyanet mushafında yazılmaz. Medine mushafında ise işareti olmayan elifler sadece uzatma (medd) için kullanılır.
2. Uzatma işaretlerinin çoğu modern Arap dilinde elife çevrilir. Resm-i Osmânî'de kitâb, zekât gibi birçok kelimede elif yazılmaz.
3. Cezm (sükun) işareti Diyanet'te yuvarlak, Medine'de küçük bir hâ gibi yazılır.
4. Çoğul fiillerdeki (tucâdilû kelimesinin son harfi gibi) okunmayan elif üstünde işaret yok.
 |
| Ankebût suresi 48. ayetin başı |
5. Gizlenen nûn (ihfâ) üstünde cezm var. Medine mushafında bu harfler harekesiz yazılır.
6. Küçük yâ veya vav şeklinde uzatma işaretleri Diyanet mushafında biraz farklı gösterilmiş.
 |
| Ankebût suresi 50. ayetin ortası |
7. Son üç kelime şeddelerle bağlı: âyâtum-mir-rabbihim şeklinde okunur
8. İlk mushaf geçmek (vasl) daha iyi derken, diğerinde durmak (vakf) gerekiyor.
Elbette başka farklar da var, bu kadarını bilmek yeterli. Yukarıda 6. maddede geçen uzatma işaretlerine daha yakından bakalım:
 |
| Farklı imlâlarla uzatma işaretleri |
Medd harfleri (elif, vav, yâ) farklı imlâlarla yazılıyor ama okunuşta hiçbir fark yok. Bu işaretleri 4 sütunda inceleyelim:
- Osmânî -- Noktasız ve harekesiz Kûfî yazı
Hz Osman'ın valilerine gönderdiği mushaflar - Medine -- 1924'de Kahire'de basılan mushaf
1985 yılında Medine standardı oldu - Modern -- Aynı metnin modern Arapça ile yazılışı
Kur'an için az kullanılan bir imla, metin aramaya uygun - Diyanet -- Ülkemizde kullanılan imlâ (Aliyyülkari) https://korunmuskitap.blogspot.com/2024/04/mushaf.html
Medine mushafındaki harflerin Resm-i Osmânî ile tamamen aynı olduğuna dikkat edin. Eklenen bir tek harf yok, sadece noktalar ve harekeler belirtilmiş.
Asım kıraatinde tekil ayetler
İslam Ansiklopedisi, Âsım bin Ebi'n-Necûd Behdele maddesinde, bu kıraatin dünya çapında yaygın kabûlü konusunda şu bilgiyi veriyor:
Âsım kıraatinin senedindeki sağlamlık yanında Hafs’ın rivayetindeki sadeliği, Kur’an’da birkaç kelime istisna edilecek olursa (Furkān sûresinin 69. âyetinde zamiri medle okunan فِيهِ, Kıyâme sûresinin 27. âyetinde idgamsız okunan مَنْ رَاقٍ ve Mutaffifîn sûresinin 14. âyetinde yine idgamsız okunan بَلْ رَانَ misallerinde olduğu gibi) kaide dışı okuyuşların bulunmayışı ... ve sadece birer istisnaları bulunan (bk. Hûd 11/41; Yûsuf 12/11; Fussılet 41/44) imâle, işmam ve teshîl gibi bazı mahallî şive ve lehçelerden kaynaklanan, özellikle Arap olmayanların uygulamada zorluk çekecekleri unsurların yer almayışı olmalıdır.
https://islamansiklopedisi.org.tr/asim-b-behdele |
| Asım kıraatinde tekil ayetler Üstüne tıklayınca daha net okunabilir |
