Perşembe, Mart 03, 2005

Gecenin Tazeliği

Vahiy güneşi, insanlığın fahrine (salat ve selam ona) daha yeni görünmüş. O mehtap ise, vahiy yükünün dayanılmaz ağırlığı altında, titriyor. Gördüklerini tam idrak edememiş, dehşetli bir halde evine koşuyor, "zemmilnî, zemmilnî" (beni örtün, beni örtün) diyerek.

Muzzemmil suresinin başında, en önce indirilen ayetlerden bir kaçı bu durumu bize hatırlatır:

yâ eyyuhel-muzzemmil
Ey örtünüp bürünen!
qumil-leyle illâ qalîlâ
gece kalk, birazı hariç,
nisfehû evinqus minhu qalîlâ
yarısında, ya da biraz azalt,
ev zid 'aleyhi verettilil-qur-âne tertîlâ
ya da çoğalt, ve ağır ağır Kuran oku
innâ senulqî 'aleyke qavlen saqîlâ
Biz sana yükleyeceğiz, ağır bir sözü
inne nâşietel-leyli hiye eşeddu vat-en veaqvemu qîlâ
gece kalkışı daha tesirli ve okuması daha elverişlidir

Burada kullanılan "nâşie" kelimesi gençlik, tazelik anlamına geliyor. İnsan biraz uyuyup dinlendikten sonra tazelenmiş olarak kalkıyor ve Rabbine yöneliyor, dinç ve genç bir yönelişle.

İşte bu ayetlerle, gece namazı daha risaletin ilk haftalarında farz olmuştu. Namazın beş vakte yayılması ile gece namazı Rasulullah (salât ve selam ona) için farz olmaya devam ederken, bizler için arada bir de olsa, çok tavsiye edilen bir fırsat olarak kaldı.

Kuran okumak duayı kapsadığı gibi, namaz da tilâveti içeriyor. İsra suresindeki şu ayetler de bu gerçeği vurguluyor ve gece ibadetine özendiriyor.

17:78 aqimis-salâte lidulûkiş-şemsi ilâ gasaqil-leyli
Güneşin batışından gecenin kararmasına kadar namaz kıl
vequrânel-fecr, inne qurânel-fecri kâne meşhûdâ
bir de Fecir Kuran'ı, muhakkak Fecir Kuran'ına şahitler var
veminel-leyli fetehecced bihî nâfileten lek
Geceleyin yalnız sana mahsus olarak fazladan namaz kıl
'asâ en yeb'aseke rabbuke maqâmen mahmûdâ
Belki de Rabbin seni övülecek makama yükseltir.

Genellikle sabah namazı olarak tefsir edilen "Fecir Kuran'ı" deyimi, namaz ve okuma kavramlarını en bereketli bir vakitte birleştiriyor. Sabah namazında okunan Kuran'ın şahitleri varmış. Gece namazı anlamına gelen "teheccüd" kelimesi de sadece bu ayette geçiyor.

Bir de Secde suresindeki secde ayeti var:

32:16 Onlar (gece namazı için) yataklarından kalkarlar, korkarak ve umarak Rab'lerine yalvarırlar ve kendilerine verdiğimiz rızıktan da (hayır yolunda) harcarlar.