Şeksiz Şüphesiz

"yaqîn" şüpheden uzak kesin bilgi anlamına geliyor.
Hüdhüd'ün Süleyman'a söylediği sözde bu anlam var:

27:22 ... veci-tuke min sebein binebein yaqîn
Sana Sebe'den kesin bir haber getirdim.

Şüpheden uzak kesin bilginin üç seviyesi var:

102:5 kellâ lev ta'lemûne 'ilmel-yaqîn
Hayır, keşke kesin olarak bir bilseniz!

102:7 summe leteravunnehâ 'aynel-yaqîn
Sonra onu (Cehennemi) kesin olarak göreceksiniz.

56:95 inne hâzâ lehuve haqqul-yaqîn
Doğrusu kesin gerçek budur.

69:51 veinnehû lehaqqul-yaqîn
O (Kuran) şüphesiz kesin gerçektir.

Bu seviyeleri anlatmak için ateş benzetmesi çok uygun düşer.
ilmel-yakîn: duman görüp ateşin varlığını bilmek
aynel-yakîn: ateşi yakından görmek
hakkal-yakîn: ateşe parmağını değdirmek

Hemen her bilgi türüne uygulanabilir. İslami bilgileri örnek alalım.
ilmel-yakîn: bir şarkiyatçı titizliği ile İslam'ı bilmek
aynel-yakîn: salih bir kişinin iyi amellerinde İslam'ı görmek
hakkal-yakîn: İslam'ı bizzat yaşamak

Kuran'da yakîn kelimesinin bir anlamı daha var: Ölüm.
Şu dünyadaki kaçınılmaz, değiştirilmez tek kesin gerçek.

15:99 va'bud rabbeke hattâ ye-tiyekel-yaqîn
Yakîn gelinceye kadar Rabbine kulluk et.

74:47 hattâ etânel-yaqîn
"Yakîn bize (o haldeyken) geldi."